DOSTOYEVSKİ’YE SUÇ VE CEZAYI YAZDIRAN OLAY

Bir toprak ağasının oğlu olan Fyodor, genç yaşına kadar hep babasının baskısı altında yaşamıştı. Alkolik olan babası Fyodor’u asker olması için zorluyordu. Fyodor, asker olmayı hiç istemese de babasının emrine boyun eğmek zorunda kaldı. Sonra Petersburg’daki askeri okul günleri başladı.

Hem Petersburg’un her sanatçı ruhlu insanı etkilemesi hem de içindeki duyguları kaleme alma isteği Fyodor’un, okulu bırakmasına ve böylece babasıyla arasının bozulmasına neden oldu.

Sefalet, gece hayatı ve hayal dünyasının en uçlarında gezinen Fyodor, sonunda ilk romanı “İnsancıklar” ı yazdı ve yayınladı. Bu eseri edebiyat çevreleri tarafından pek de ciddiye alınmadı. Bunun üzerine Fyodor, Çar’a karşı ayaklanan özgürlükçü gruplar arasında kimliğini bulmaya çalıştı. Bu kararın arkasında bir toprak ağası olan babasına duyduğu öfke vardı.

Fakat tüm bunlar olurken bütün hayatını etkileyecek olay o olay yaşandı. Çar’ın askerleri tarafından arkadaşları ile birlikte tutuklandı ve idama mahkûm edildi.

Fyodor’un idamı beklediği o köhne hücre içinde hayatla ilgili bütün düşünceleri değişmeye başladı. İnsanın en derin yerlerine kadar düşünce yolculukları yaptı. Bir gün bunları yazmayı çok istiyordu. Ama nafileydi. Çünkü o hücreden tek çıkış idam meydanına giden yoldu.

İdam günü geldi. Fyodor ile onlarca genç karlı bir Petersburg sabahında şehrin ortasında yürütülerek idam alanına götürüldü. Orada askerler tarafından sıraya dizildiler. İdam mangası silahlarını hazırlarken bir papaz elleri bağlı bu gençlere dua etti. Fyodor, idam edileceklerin ikinci sırasındaydı. İlk sıra askerler tarafından alındı ve karşıdaki idam sırıklarına bağlandı. O an Fyodor, hayatı son bir kez duyumsamaya çalıştı.

Biraz sonra bedenine girecek bir kurşunla bu dünyadan göçüp gidecekti.

İdam mangası tam tetiklerini çekecekken kalabalığı yaran atlı bir asker “durun!” diyerek oraya geldi. Elindeki zarfı idam mangası komutanına verdi.

Haber saraydandı. Çar, halktan gelen tepkilere karşı koyamamış, gençlerin idam cezalarını Sibirya’da dört yıllık kürek mahkûmluğuna çevirmişti.

Dört yıl.

İdamı beklediği o hücre içindeki günler ve kürek mahkûmluğundaki dört yıl, Fyodor’u baştan aşağıya değiştirdi. Cezasını çektikten sonra Petersburg’a döndü ve “Suç ve Ceza” yı yazmaya başladı.  

Hazırlayan: Kasım Hasan Ünal

TAVSİYE KİTAP

::

::